Onikinci yüzyılda yaşamış olan, meşhur matematikçi ve şair Gıyasüddin Ebul-Fetih Ömer bin İbrahim-i Nîşaburî, çağdaşları tarafından “Hekîm” olarak bilinmekteydi. Kesin rivayetlere göre Horasan ve Irak’a uzun bir yolculuk yapan Hayyam bir süre buralarda, matematik araştırmalarıyla meşgul olmuştur.

Ondan geride kalan eserler arasında “Cebir ve Mukabele”, “Risaletün fi Şerh-i mâ Eşkel-i min Musadirat-i Oklides” ve “Muhtasar’un fi Tabiat” örnek olarak gösterilebilir. Ömer Hayyam’ın bir de meşhur rubaileri vardır ki bunların sayısı hakkında ulema arasında görüş birliği yoktur. Ondördüncü ve onbeşinci yüzyıllardan sonra ortaya çıkan nüshalarda bu rubailerin sayısında artış görülmektedir. Hayyam’ın rubailerinin dünyadaki şöhreti, Fitzgerald’ın onları İngilizce’ye tercüme etmesiyle başlamış, ardından çoğu dünya dillerine çevrilerek günden güne artmıştır.  Hayyam hakkında söyleyeceklerimizi özetleyecek olursak onun müneccim, tabip, matematikçi, şair ve mutasavvif olduğunu belirtmemiz yeterli olacaktır. Onunla aynı çağda yaşayan bilim adamları Hayyam’ın felsefe ve nücum konusundaki görüşlerine önem verip değerli bulmaktaydılar.

Hayyam’ın rubaileri, sade bir dille söylenmiş olsa da onun felsefi düşüncelerini, açık bir şekilde ortaya koymaktadır.