LUT OVASI (DEŞT-I LUT) İran’ın ilk doğal eseridir. Lut ovası bölgesinde beş bin yılı aşkın medeniyet tarihi ve bu yaklaşık üç bin tarihi eserinin keşfi kendi türünde eşsizdir. Bu keşifler arasında bulunan beş bin yıllık Şehdad bayrağı dünyanın en eski bayrağıdır.
GÜLİSTAN SARAY MÜZESİ Gülistan Sarayı, ülkenin birçok sorununun kaderinin belirlendiği en önemli İran saraylarından biridir. Bu saray yaklaşık 440 yaşında. Gülistan Sarayı’nın tarihi dönemlerinden hangisinde İran’a ait olduğunu söylemek istiyorsak, Zendiler ve Kacarlar zamanlarına bakmalıyız. Gülistan Sarayı’nın UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde olduğunu da belirtmek gerekir. Sarayın güzel mimarisi, ziyaretçilerin onu izlemekten ve keşfetmekten zevk almasının…
GUMBED-İ QABUS, KULESİ-GÜLİSTAN Hicri 4. Yüzyılda Gabûs Ibn. Voşmgir zamanında Razi tarzı mimarisi ile krallığın başkenti olan Hirkani şehrinde inşa edilmiş dünyanın en yüksek tuğlalı kulesidir.
ŞEYH SAFİYEDDİN ARDABİLİ’NİN TÜRBESİ-ARDABİL Safevi krallarının atası olan ünlü mutasavvıf Şeyh Safiyüddin Erdebili’nin mezarı H. 735 yılında oğlu Sadr al-Din Musa tarafından Safevi döneminin büyük ustalarının eliyle inşa edilmiştir. Bu koleksiyonun benzersiz özelliklerinden biri, çeşitli sanat dallarından onlarca orijinal eser içermesidir.
BİSTUN YAZITI-KERMANŞAH Dünyanın en büyük yazıtlı taşı, Bistun dağının eteklerinde, Kermanşah’a 30 km uzaklıktaki Hersin şehrinde bulunan Ahameniş dönemine (MÖ 520) ait eserlerden biridir. Bistun kitabesi, dünya tarihinin en önemli ve ünlü belgelerinden biri ve Gumate Magi’ye karşı Büyük Darius’un kazandığı zafer ve isyancıların hapse atılmasını anlatan en önemli tarihi metnidir.
GONBED-I SÜLTANİYE( Sultaniye Kubbesi) – ZENCAN Sultaniye Kubbesi, 1302-1312 yıllarında (İlhanlıların başkenti) Sultaniye şehrinde inşa edilen ve İran ve İslam mimarisinin en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilen Moğol Hükümdarı Muhammed Hudabende Ulcaytu’nun mezarıdır. Bu bina mimarisi, dekorasyonu ve büyüklüğü bakımından dünyada ünlüdür. Kubbenin rengi mavidir ve 120 yarda olan uzunluktadır.
PASARGAD-ŞİRAZ Ahameniş döneminden kalma antikaların bir koleksiyonudur. Bu kompleks, Büyük Cyrus’un mezarı, Pasargad kraliyet bahçesi, giriş kapı sarayı, köprü, halk sarayı, özel saray, iki köşk, kraliyet bahçesi çeşmeleri, Cambyses mezarı, tel-i taht surları, Muzafferi kervansarayı, kutsal avlu ve tenge-i bulaği gibi yapıları içermektedir.
Bem Kalesi (ERG-I BEM) Kerman Eyaletindeki Bem şehrinin kuzeydoğu köşesinde yer alır ve İpek Yolu’na bitişiktir. Çeşitli rivayetlere göre Part veya Ahameniş dönemine aittir. Kacar döneminin sonuna kadar bir devlet konutu olarak kullanılıyordu. Bem şehrini 26 Aralık 2003’te sallayan, 6,6 büyüklüğündeki depremde bu ünlü tarihi yapıt yıkıldı.
TAHTI SÜLEYMAN-TEKAP Bu eser, Tekab’daki Taht-i Süleyman köyü yakınlarında yer almaktadır ve doğal göllerin etrafına inşa edilmiş tarihi anıtların bir koleksiyonudur. Burada Eşkaniler, Sasaniler ve İlhanlılar döneminden kalma yapıların izlerine rastlanmıştır. Koleksiyonun en önemli tarihi kalıntısı, Sasani dönemine ait ateş tapınağı ve kervansaraydır.
NAKŞİ CİHAN MEYDANI-İSFAHAN İran’ın İsfahan şehrinde, Safevi döneminden kalma binalarla çevrili büyük bir dikdörtgen meydandır. Nakş-i Cihan Meydanı, bugünkü haliyle Şah Abbas Safevi döneminde inşa edilmiştir. Bu Meydanı’ndaki tarihi yapıları arasında Aliakapu, Şah Camii, Şeyh Lotfollah Camii ve Qaisaria Kapısı bulunmaktadır.